Virtuele betaalpassen zijn geblokkeerd door OV-bedrijven na grootschalige fraude met gratis reizen. Wat is er gebeurd en wat betekent dit voor reizigers?
Virtuele betaalpassen winnen snel aan populariteit: ze zijn makkelijk, veilig en ideaal voor mobiel betalen. Maar wie in Nederland met zo’n digitale pas de trein pakt, kan sinds kort tegen een onverwachte verrassing aanlopen. NS en andere OV-bedrijven hebben namelijk verschillende virtuele betaalpassen geblokkeerd vanwege grootschalige fraude met gratis reizen. Wat is er precies aan de hand, wie zijn er getroffen en wat betekent dit voor jou als reiziger? I
Wat zijn virtuele betaalpassen eigenlijk?
Virtuele betaalpassen zijn digitale versies van je bankpas die je via een app op je telefoon of smartwatch kunt gebruiken. Banken en fintechbedrijven zoals Revolut, Vivid en Paysafe bieden deze passen aan. Ze werken via NFC en zijn gekoppeld aan een echte betaalrekening of digitale wallet. Handig bij mobiel betalen én, tot voor kort, bij in- en uitchecken in het openbaar vervoer via OVpay.
De fraude met gratis reizen: zo werkte het
Het gemak van virtuele passen bleek een zwakke plek in het OV-systeem. Reizigers konden via apps als Revolut of Paysafe een tijdelijke virtuele pas aanmaken, ermee inchecken bij poortjes, en vervolgens de pas verwijderen voordat het systeem de reiskosten kon afschrijven. Omdat OVpay pas later op de dag het bedrag incasseert, leek de reis ‘betaald’ terwijl er in werkelijkheid niets werd afgeschreven.
Voor controleurs was dit niet te detecteren. Op het moment van controle registreerde het systeem namelijk gewoon een geldige check-in.
Gevolg: blokkade van meerdere virtuele betaalpassen
Per 1 juli 2025 hebben NS en andere vervoersbedrijven besloten om actie te ondernemen. Onder andere de virtuele betaalpassen van:
- Revolut
- Paysafe
- Vivid
werden (deels) geblokkeerd voor gebruik in het OV. Bij Paysafe geldt de blokkade zelfs voor alle Nederlandse OV-bedrijven. In het geval van Revolut en Vivid betreft het vooralsnog alleen de NS.
De maatregel werd genomen nadat Translink, het bedrijf achter OVpay, de betrokken fintechs had gewaarschuwd dat maatregelen zouden volgen als zij het lek niet zouden dichten. Toen er onvoldoende actie kwam, volgde de blokkade.
Wat betekent dit voor reizigers?
Voor de meeste reizigers zal er weinig veranderen, tenzij je gewend was te reizen met een virtuele pas van een van de genoemde aanbieders. In dat geval krijg je bij het inchecken mogelijk een foutmelding of werkt de betaling simpelweg niet meer.
Reizigers die wél eerlijk gebruikmaakten van deze virtuele passen zijn de dupe van het collectieve gevolg. Zij moeten nu overstappen op een fysieke pas of gebruikmaken van een virtuele kaart van een andere, nog wel toegestane aanbieder.
Reactie van betrokken partijen
- Revolut bekijkt juridische stappen tegen de blokkade en stelt dat niet alle gebruikers over één kam geschoren mogen worden.
- Vivid werkt aan een technische oplossing om het probleem op te lossen. Deze zou begin september beschikbaar moeten zijn.
- Paysafe heeft vooralsnog niet gereageerd op vragen vanuit de media.
Volgens techjournalist Daniël Verlaan was deze vorm van misbruik overigens al jaren bekend in ‘nerdkringen’, maar werd het door OV-bedrijven lange tijd gedoogd.
Virtuele betaalpassen blijven populair – maar met kanttekeningen
Hoewel deze situatie voor ophef zorgt, blijven virtuele betaalpassen populair. Ze zijn handig, veilig en goed bruikbaar bij online en offline betalingen. Wel blijkt nu dat deze technologie gevoeliger is voor misbruik in systemen die achteraf incasseren zoals OVpay. De kans is groot dat OV-bedrijven in de toekomst strengere controles of real-time afschrijvingen zullen invoeren.
De blokkade van virtuele betaalpassen door OV-bedrijven is een duidelijk signaal: technologie mag dan handig zijn, het moet wel veilig blijven. Wat begon als een slimme manier van reizen, eindigde voor sommigen als een gratis rit en voor velen als een blokkade. Of de fintechs met een oplossing komen én de blokkade wordt opgeheven, zal de komende tijd moeten blijken. Tot die tijd: check vóór je reist of jouw pas nog werkt, of pak gewoon die ouderwetse pinpas. Soms is oldschool toch het veiligst.
Ook interessant…
NS overweegt prijsstijging per 1 november 2025
Vanaf 1 november 2025 zou er wel eens een prijsstijging kunnen plaatsvinden bij de Nederlandse Spoorwegen (NS), en dit roept vragen op bij zowel forenzen als incidentele treinreizigers.
Je tuin opknappen met een klein budget, zo doe je dat!
Ook met een klein budget kan je al heel veel doen om je tuin een nieuwe look te geven. Met een beetje creativiteit, slim hergebruik en wat handigheid creëer ook jij een fijne buitenruimte.
