Waar in eerdere jaren sprake was van een voorzichtige daling, laten recente CBS-cijfers zien dat de trend inmiddels structureel is omgeslagen.
Het aantal mensen dat in Nederland afhankelijk is van bijstand blijft in 2025 opnieuw groeien. Vooral jongeren en volwassenen tot 45 jaar zijn steeds vaker aangewezen op een bijstandsuitkering. Deze ontwikkeling roept vragen op over de arbeidsmarkt, sociaaleconomische druk en de toekomst van het sociale vangnet.
De meest recente cijfers laten zien dat er eind juni 2025 ruim 410.000 mensen onder de AOW-leeftijd een algemene bijstandsuitkering ontvingen. Dat is ongeveer 5.000 meer dan een jaar eerder, een stijging van ruim 1 procent. De stijging is bovendien al meerdere kwartalen op rij zichtbaar, wat erop wijst dat het geen tijdelijke opleving is, maar onderdeel van een bredere trend.
Vooral jongeren komen vaker in de bijstand
De sterkste groei doet zich voor bij jongeren onder de 27 jaar. Hun aantal steeg met ruim 5 procent, wat een opvallende verschuiving is ten opzichte van eerdere jaren waarin juist de uitstroom onder jongeren relatief hoog lag. Ook de leeftijdsgroep van 27 tot 45 jaar laat een lichte, maar consistente stijging zien. Alleen bij 45-plussers blijft het aantal bijstandsgerechtigden min of meer gelijk.
Deze verschuiving past binnen een breder beeld. Jongeren hebben vaker tijdelijke contracten, werken in economisch kwetsbare sectoren, of vinden minder snel een vaste baan. Daardoor is de stap naar bijstand kleiner wanneer zij inkomen verliezen.
Instroom blijft hoger dan uitstroom
Een belangrijke verklaring voor de groei is dat de instroom al meer dan tien kwartalen achter elkaar hoger is dan de uitstroom. In het tweede kwartaal van 2025 ging het om ruim 20.000 nieuwe bijstandsontvangers tegenover ongeveer 17.000 mensen die juist de bijstand verlieten. Vooral de dalende uitstroom onder jongeren valt hierbij op. Minder jongeren vinden na een periode van bijstand opnieuw aansluiting op de arbeidsmarkt.
Mogelijke oorzaken van de stijging
De toename in het aantal bijstandsgerechtigden is niet terug te voeren op één duidelijke oorzaak. Meerdere factoren lijken tegelijkertijd een rol te spelen:
- Arbeidsmarktinstabiliteit: Tijdelijke contracten, flexibel werk en sectorale schommelingen raken vooral jongeren en werknemers zonder vast dienstverband.
- Mismatch tussen vraag en aanbod: Veel sectoren kampen met personeelstekorten, maar niet iedereen beschikt over de benodigde opleiding of vaardigheden om in te stromen.
- Regionale verschillen: Sommige regio’s hebben structureel minder werkgelegenheid, waardoor bijstand daar sneller wordt aangevraagd.
- Economische druk: Hoge woonlasten, beperkte reserves en dalende koopkracht maken het lastiger om financiële tegenslagen op te vangen
Gevolgen voor de samenleving
De groei van de bijstandspopulatie zet extra druk op gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor uitkeringen en re-integratie. Het vergroot de behoefte aan ondersteuning, omscholing en duurzame begeleiding naar werk. Daarnaast biedt de stijging waardevolle inzichten in de staat van de arbeidsmarkt. Hoewel de werkloosheid historisch laag is, bereikt het herstel niet iedereen.
Nog altijd minder dan tijdens coronapiek
Ondanks de huidige groei ligt het totale aantal bijstandsgerechtigden nog steeds onder het niveau van begin 2021, toen veel mensen door de coronacrisis hun inkomen verloren. Toch wijzen de huidige cijfers op een structurele verandering die aandacht verdient, juist in een periode van economische krapte.
Lees verder…
Stichting Nieuw Vaarwater Gratis hulp bij schulden in Rotterdam
Schulden kunnen iedereen overkomen. Stichting Nieuw Vaarwater is een organisatie die inwoners van Rotterdam gratis helpt om hun financiële problemen echt op te lossen en weer grip op hun leven te krijgen.
Als je vrienden meer te besteden hebben dan jij
Laatst boekten mijn vriendinnen spontaan een weekend Parijs. Superleuk natuurlijk maar ik kan me dat simpelweg niet veroorloven. En dat gebeurt vaker.
