De afgelopen jaren is er een opvallende stijging te zien in het aantal jongeren dat een bijstandsuitkering aanvraagt.
Dat jongeren in de bijstand belanden is best alarmerend. In Nederland, waar de bijstand bedoeld is voor mensen die tijdelijk niet in hun eigen onderhoud kunnen voorzien, lijkt de groep jongeren steeds vaker gebruik te maken van deze vangnetten. Wat zijn de onderliggende redenen voor deze trend, en wat zijn de gevolgen voor de jongere generatie?
Economische Onzekerheid en Hoge Werkloosheid
Een van de belangrijkste oorzaken voor het toenemende aantal jongeren in de bijstand is de economische onzekerheid die in veel sectoren heerst. De coronapandemie heeft de arbeidsmarkt flink op zijn kop gezet, waardoor bedrijven gedwongen werden om banen te schrappen. Dit had vooral impact op de jongere generatie, aangezien jongeren vaak tijdelijke, flexibele of laagbetaalde banen hebben, die kwetsbaarder zijn in tijden van economische crisis.
Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft de werkloosheid onder jongeren tussen 15 en 24 jaar in de laatste jaren fluctuaties doorgemaakt, maar blijft het percentage hoger dan bij oudere generaties. Wanneer jongeren geen werk kunnen vinden of verliezen, worden ze al snel afhankelijk van een bijstandsuitkering. Deze groep heeft niet altijd de ervaring of het netwerk om snel weer een baan te vinden, wat de druk op de bijstand vergroot ( bron: CBS,).
Onderwijs en Levensverwachtingen
Een andere factor die bijdraagt aan de toename van jongeren in de bijstand is het onderwijs. Veel jongeren beginnen hun carrière met onduidelijke of beperkte beroepsperspectieven. Het aantal jongeren dat een opleiding afrondt, is hoog, maar het aantal dat daadwerkelijk aansluit bij een goed betaalde baan, is veel lager. Dit betekent dat zij mogelijk in een vicieuze cirkel belanden, waarin ze niet voldoende werkervaring opdoen om in aanmerking te komen voor een goed betaalde functie. Het gevolg is dat ze vaak in de bijstand terechtkomen, zelfs na het afronden van een studie.
Stijgende Huur- en Levenskosten
Naast werkloosheid speelt ook de stijgende kostprijs van wonen een belangrijke rol. De huurprijzen in Nederland zijn de afgelopen jaren flink gestegen, waardoor het voor jongeren moeilijker wordt om zelfstandig te wonen zonder een goedbetaalde baan. Vaak kunnen jongeren niet genoeg verdienen om in hun eigen levensonderhoud te voorzien en worden ze gedwongen terug te vallen op de bijstand. Dit is vooral een probleem in grotere steden, waar de huurprijzen het hardst stijgen. Hierdoor wordt het steeds moeilijker voor starters op de woningmarkt om een fatsoenlijk inkomen te genereren zonder sociale voorzieningen
Psychologische Factoren en Zelfwaardering
Er is ook een psychologische dimensie aan het toenemende aantal jongeren in de bijstand. Het is bekend dat jongeren die in armoede leven, vaak kampen met gevoelens van onzekerheid, stress en een laag zelfbeeld. Deze psychologische druk kan hen belemmeren in hun zoektocht naar werk. De stigmatisering van bijstandsontvangers draagt hieraan bij. Veel jongeren voelen zich ongemakkelijk of zelfs schuldig om in de bijstand te zitten, wat hun motivatie en mentaliteit negatief beïnvloedt
Beleidsveranderingen en Bijstandstoegang
Tenslotte kunnen veranderingen in het beleid ook invloed hebben op het aantal jongeren dat een bijstandsuitkering aanvraagt. De bijstand is de laatste jaren soms makkelijker toegankelijk geworden voor jongvolwassenen, vooral in gevallen van tijdelijke werkloosheid of economische tegenslagen. Dit maakt het makkelijker voor jongeren om snel een vangnet te krijgen als ze tijdelijk zonder werk zitten. Hoewel dit in eerste instantie kan worden gezien als een positieve ontwikkeling, vergroot het ook het risico dat jongeren zich voor langere periodes in de bijstand nestelen, zonder actief op zoek te gaan naar werk (Bron: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,).
Wat Zijn de Gevolgen voor de Toekomst?
De gevolgen van deze trend zijn niet te onderschatten. Wanneer jongeren langer in de bijstand zitten, heeft dit niet alleen invloed op hun financiële situatie, maar ook op hun mentale en sociale welzijn. Langdurige afhankelijkheid van bijstand kan leiden tot een verlies van sociale contacten, een verminderde werkethiek en uiteindelijk tot een verlaagd gevoel van eigenwaarde. Dit kan op termijn ook negatieve effecten hebben op de bredere economie, doordat jongeren mogelijk niet optimaal bijdragen aan de arbeidsmarkt.
Daarnaast kan het een vicieuze cirkel creëren, hoe langer iemand in de bijstand zit, hoe moeilijker het wordt om weer aan het werk te komen. Het is dus belangrijk om jongeren beter te ondersteunen in hun zoektocht naar werk, bijvoorbeeld door gerichte opleidingen, stages en loopbaanbegeleiding.
Het groeiende aantal jongeren in de bijstand is een complex probleem dat verschillende oorzaken heeft, van economische onzekerheid tot stijgende kosten van levensonderhoud. Het is essentieel dat er zowel beleidsmaatregelen als maatschappelijke initiatieven komen om deze groep beter te ondersteunen. Dit kan door het aanbieden van meer werkgelegenheid, het verlagen van de kosten voor jongeren, en het verstrekken van meer loopbaanbegeleiding en psychologische ondersteuning. Alleen dan kan de vicieuze cirkel van bijstand en werkloosheid doorbroken worden.
Ook interessant…
Slim Budgetteren voor Studenten, Zo Hou je Meer Geld Over
Studeren is duur. Collegegeld, boeken, huur, boodschappen, feestjes … het vliegt er sneller uit dan je “duo” kunt zeggen. Maar geen stress: met een beetje slim budgetteren houd je grip op je geld én blijft er genoeg over voor leuke dingen.
Jarig? Hier scoor je een gratis verjaardagscadeau!
Hoera, je bent jarig! Tijd voor slingers, taart én… gratis spullen. Want jawel, in Nederland zijn er verrassend veel winkels, supermarkten, apps en zelfs pretparken die jou op je verjaardag extra in het zonnetje zetten.
