Waarom stijgen je kosten terwijl je minder gas verbruikt?

Je doet er alles aan om te besparen op energie, je zet de verwarming lager, isoleert je huis beter en je gebruikt gas zo zuinig mogelijk.

Toch zie je tot je verbazing dat de rekening van gas niet daalt of zelfs stijgt. Hoe kan dat? Een veelvoorkomende oorzaak is dat een groot deel van je energierekening bestaat uit vaste kosten, zoals:

• Netbeheerkosten (voor onderhoud en gebruik van het gasnet)
• Vaste leveringskosten aan je energieleverancier

Deze kosten betaal je ook als je weinig of zelfs geen gas verbruikt. In de afgelopen jaren zijn deze posten gestegen. Je bespaart dus op gasverbruik, maar dat voordeel wordt deels tenietgedaan door hogere basistarieven.

Gasprijzen stijgen door hogere energiebelastingen

De overheid voert bewust een vergroeningsbeleid. Dat betekent dat gas zwaarder wordt belast om duurzame alternatieven te stimuleren. De energiebelasting op gas is de afgelopen jaren fors verhoogd, en vormt een steeds groter deel van je gasprijs per m³. Dit zorgt ervoor dat je meer betaalt per kuub gas, zelfs als je minder verbruikt. In 2025 zijn deze belastingen opnieuw verhoogd om klimaatdoelen te halen.

Effect van tijdelijke maatregelen zoals het prijsplafond

In 2023 gold een prijsplafond voor gas tot een verbruik van 1.200 m³ per jaar. Gebruikte je minder dan dat? Dan kreeg je weliswaar minder korting per m³, wat de relatieve prijs verhoogde. In 2024 en 2025 is het prijsplafond afgeschaft of aangepast, en betaal je weer volledig de marktprijs, die nog steeds hoger ligt dan voor de energiecrisis.

Je tarief is (nog) gebaseerd op dure contractjaren

Veel mensen sloten in 2022 en 2023 een vast energiecontract af op hoge tarieven, vanwege onzekerheid op de energiemarkt. Zelfs nu de markt iets gestabiliseerd is, zit je misschien nog op een duur contract. Daardoor betaal je per m³ veel meer dan de actuele inkoopprijs, en dat zie je terug op je jaarnota.

Minder gas verbruik = minder spreiding van vaste lasten

Als je gasverbruik daalt, dan worden de vaste kosten over minder verbruik verdeeld, wat de prijs per m³ omhoog drijft.

Bijvoorbeeld:

• Jaarverbruik 1.000 m³ met €300 vaste kosten = €0,30 per m³ extra
• Jaarverbruik 600 m³ met dezelfde €300 vaste kosten = €0,50 per m³ extra

Je gebruikt dus minder, maar betaalt meer per eenheid gas.

Inflatie en stijgende kosten bij netbeheerders

Netbeheerders hebben te maken met hogere loonkosten, materiaalkosten en onderhoudskosten. Deze worden via de netbeheertarieven doorberekend aan consumenten. In 2024–2025 zijn deze tarieven bij de meeste netbeheerders fors gestegen. Dit merk je, ook al is je eigen verbruik gedaald.

Wat kun je doen om je energiekosten te verlagen?

1. Vergelijk energiecontracten — Controleer of je nog een duur vast contract hebt en overweeg overstappen.
2. Kijk kritisch naar je jaarafrekening — Bekijk welke posten het zwaarst wegen: gasverbruik of vaste kosten.
3. Check isolatie en warmtetechniek — Overweeg investeren in warmtepomp, HR++ glas of vloerisolatie.
4. Monitor je verbruik slim — Gebruik slimme thermostaten en apps om je verbruik actief te beheren.
5. Vraag energieadvies aan — Veel gemeenten bieden gratis energiecoaches aan die je situatie kunnen analyseren.

Gaan de prijzen voor gas nog verder stijgen?

De toekomst van gasprijzen is onzeker, maar meerdere factoren wijzen erop dat de trend stijgend blijft.

• Fossiele brandstoffen worden verder belast in lijn met het Nederlandse en Europese klimaatbeleid.
• Gas wordt schaarser doordat steeds meer landen stoppen met eigen productie of Russische invoer beperken.
• Nederland gaat richting aardgasvrije woningen. Dat betekent dat huishoudens die wel gas blijven gebruiken, een steeds groter aandeel van de infrastructuurkosten betalen.

Het gevolg, de prijs per kuub stijgt, ook als de marktvraag daalt. Dit heet ook wel het “afnemersprobleem” hoe minder mensen gas gebruiken, hoe duurder het wordt voor de overblijvers.

Minder afhankelijk zijn van gas, waar moet je dan aan denken?

Als de gasprijzen blijven stijgen, kan het interessant zijn om (deels) van gas af te gaan. Enkele alternatieven:

1. Hybride warmtepomp – werkt samen met je cv-ketel en bespaart al 50–70% gas.
2. Volledige warmtepomp – ideaal voor goed geïsoleerde woningen, helemaal zonder gas.
3. Zonneboiler – levert warm water via zonne-energie, waardoor je minder gas nodig hebt.
4. Elektrisch koken – overstappen op inductie is een relatief eenvoudige eerste stap.

Let wel: niet elke woning is direct geschikt om gasloos te worden. Een energiescan of advies via je gemeente of woningcorporatie kan helpen bepalen wat haalbaar is.

Wil je echt besparen? Dan loont het om verder te kijken dan je gasverbruik alleen. Door kritisch te kijken naar je energieleverancier, woningisolatie en verbruikspatronen, kun je je rekening alsnog onder controle krijgen. Minder gas verbruiken is altijd verstandig voor je portemonnee en voor het klimaat. Maar in een wereld waarin gasprijzen structureel stijgen, is besparen niet genoeg. Het is daarom tijd om je hele energiestrategie opnieuw te bekijken. Van isolatie en slimme meters tot overstappen op duurzame warmtebronnen.

---

Ook interessant…