In tijden van economische onzekerheid en inflatie worden boodschappen steeds duurder, en dat merken we allemaal.
De stijgende voedselprijzen vormen een dagelijkse zorg voor miljoenen Nederlanders. Of je nu alleen woont, een gezin runt of gepensioneerd bent: de kassabon groeit, terwijl het boodschappennetje vaak juist kleiner lijkt te worden.
Hoeveel consumenten maken zich zorgen?
Uit het meest recente Deloitte Supermarkten Consumentenonderzoek 2025 blijkt dat maar liefst 87% van de Nederlandse consumenten zich zorgen maakt over stijgende levensmiddelenprijzen. In 2024 was dat nog 83%. De trend is dus stijgend, en de bezorgdheid houdt al jaren aan.
Bij eerdere metingen, zoals in 2022, lag dat cijfer ook al hoog met 88%, wat laat zien dat het hier om een structureel probleem gaat niet slechts een tijdelijke piek. Vooral ouderen met een beperkt pensioen en huishoudens met een laag inkomen voelen de druk. Een op de tien ouderen zegt weleens een maaltijd over te slaan vanwege de hoge kosten. Het is een zorgwekkende ontwikkeling die wijst op serieuze problemen in bestaanszekerheid.
Wat doen consumenten om de stijgende voedselprijzen te drukken?
De zorgen over prijsstijgingen blijven niet zonder gevolgen. Steeds meer Nederlanders passen hun koopgedrag aan om de stijgende kosten enigszins op te vangen.
Hieronder de meest voorkomende gedragsveranderingen:
| Gedrag | % Consumenten (indicatief) |
|---|---|
| Kiezen voor huismerken / goedkopere producten | 49–75% |
| Kopen op basis van aanbiedingen | 46–75% |
| Minder kopen of bewuster inkopen | 30% of meer |
| Overstappen naar goedkopere supermarkten | ± 23% |
| Minder verse en meer houdbare producten kopen | ± 23% |
Deze gedragsaanpassingen tonen aan dat consumenten steeds creatiever moeten worden om binnen hun budget te blijven.
Stijgende voedselprijzen meer dan alleen geld
De stijgende levensmiddelenprijzen hebben niet alleen een financieel effect. Ze brengen ook mentale stress met zich mee, vooral voor gezinnen met kinderen of mensen met schulden. De constante druk om goedkopere keuzes te maken, aanbiedingen af te speuren en het gevoel van “steeds minder kunnen kopen” tikt mentaal aan. Voor sommigen is het zelfs een reden om essentiële boodschappen uit te stellen, zoals vers fruit of vlees. Hierdoor ontstaat niet alleen een economische kloof, maar ook een gezondheidsverschil, doordat gezonde voeding duurder is dan bewerkte alternatieven.
De lange termijn: blijft het zo?
Hoewel inflatie in 2025 enigszins is gestabiliseerd, blijven de prijzen voor levensmiddelen stijgen zij het langzamer. Dit komt onder meer door:
- Grondstofprijzen en stijgende kosten in de landbouw
- Transportkosten en verstoringen in internationale ketens
- Loonsverhogingen in de sector die worden doorberekend
- En het afbouwen van energiecompensaties
Volgens het CBS blijft het mandje met basisboodschappen naar verwachting ook in 2026 stijgen, zij het met een gematigder tempo.
De stijgende levensmiddelenprijzen zijn geen tijdelijke dip, maar een trend die ons dagelijks leven beïnvloedt. De overgrote meerderheid van de consumenten maakt zich zorgen, terecht. Toch laten de cijfers ook zien dat Nederlanders veerkrachtig zijn. Ze passen hun gedrag aan, kiezen slimmer en zoeken naar alternatieven.
Toch blijft het belangrijk dat ook beleidsmakers hun rol pakken, bijvoorbeeld door btw-verlaging op groenten en fruit, steun voor minima of toezicht op prijsopbouw in de keten.
Ook interessant…
Zo werkt seizoensgebonden budgetteren
Seizoensgebonden budgetteren. Het is een slimme, flexibele manier om je uitgaven goed af te stemmen, zodat jij het hele jaar door financieel stevig in je schoenen staat.
Budgetvriendelijk reizen? Ga op pad in de winter
Droom je van een avontuurlijke trip zonder je spaarrekening te plunderen? Dan is een vakantie in de winter misschien wel het best bewaarde geheim van slimme reizigers.
